Jak chronić się przed grypą?

Grypa w Polsce występuje przez cały rok. Jednakże wzrost liczby zachorowań zwykle zauważalny jest jesienią, a szczyt obserwuje się w okresie między styczniem a marcem. O ochronie powinniśmy więc myśleć nie tylko w tym okresie, ale także na kilka miesięcy przed nim. Warto pamiętać, że proces budowania odporności po szczepieniu trwa zwykle ok. 2-3 tygodni która utrzymuje się zwykle przez 6-12 miesięcy. Według zaleceń ACIP (Advisory Committee on Immunization Practices) optymalny czas szczepienia przeciw grypie to okres przed szczytem zachorowań na grypę. Natomiast na szczepienie i zbudowanie odporności przeciw grypie nigdy nie jest za późno. 

Jak jeszcze można chronić się przed grypą? 

Domowe sposoby, takie jak picie mleka z czosnkiem i miodem, mogą nieco wzmocnić naszą odporność. Stosowanie ich, zwłaszcza w sezonie grypowym, nie jest złym pomysłem, jednak należy mieć świadomość, że nie chronią bezpośrednio przed zachorowaniem, ani nie pomagają zwalczyć wirusa grypy. Najskuteczniejszą metodą ochrony przed grypą pozostają szczepienia. 

Jest to ważne przede wszystkim dlatego, że skuteczne leki przeciwko grypie nie są łatwe w stosowaniu. Mogą one zapobiegać rozwinięciu się infekcji we wczesnym stadium, ale ich wadą jest to, że najskuteczniejsze są na wczesnym etapie infekcji, a wydawane są tylko na receptę, co wydłuża czas w jakim możliwe jest ich zażycie. Cena leków jest także znacznie wyższa niż np. szczepionek. Obecnie stosuje się je przede wszystkim w szpitalach do leczenia chorych u których wystąpiły powikłania grypy. 

W domach grypę zwykle leczymy tylko objawowo. Zaleca się odpoczynek w łóżku, dużo snu, spożywanie dużej ilości płynów i – w razie potrzeby – przyjmowanie leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych. Jeśli zachorowaniu towarzyszy uciążliwy kaszel zwykle podaje się łyżkę miodu przed snem lub leki przeciwkaszlowe.

Ale po co w ogóle się szczepić? I po co zostawać w łóżku w czasie choroby?

Przyzwyczailiśmy się do lekceważenia grypy i mówi się o niej jak o „większym przeziębieniu”. Jest to błędne stwierdzenie, grypa to nie przeziębienie. U chorych często już na początku choroby obserwuje się wysoką gorączkę (nawet do 40°C, szczególnie u dzieci). Nierzadko towarzyszą jej objawy, takie jak uczucie rozbicia, dreszcze, bóle mięśni i głowy oraz kaszel. Nieżyt nosa jest zwykle mało nasilony. W przypadku zlekceważenia objawów, szczególnie u osób bardziej podatnych (należących do grup ryzyka powikłań pogrypowych) czasami dochodzi do poważnych powikłań takich jak: zapalenie płuc, niewydolność nerek, niewydolność wielonarządowa, sepsa i wstrząs septyczny, zapalenie mięśnia sercowego czy rozpad mięśni szkieletowych. 

Dlatego dobrze jest pamiętać, że przeciwko grypie dostępne są szczepienia, które pobudzają układ immunologiczny do wytwarzania przeciwciał odpornościowych.

Eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy rekomendują:

Szczepienie przeciw grypie z użyciem szczepionki czterowalentnej zaleca się u wszystkich osób (po ukończeniu 6 miesiąca życia), które chcą uniknąć zachorowania i nie mają przeciwskazań do szczepienia.

Czy można zaszczepić się przeciwko grypie i COVID-19 jednoczasowo?

Eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy opracowali rekomendacje, w której zalecają szczepienie przeciwko obu chorobom jednoczasowo. Jeśli nie zaszczepiliśmy się jeszcze przeciw grypie oraz COVID-19, najlepiej zrobić to  podczas jednej wizyty – jest to najskuteczniejsza metoda pomagająca uniknąć zachorowania lub zmniejszyć zagrożenie, jakie stanowią te choroby. Eksperci OPZG ocenili wykonanie obu szczepień jednoczasowo nie tylko jako niezagrażające zdrowiu, ale wręcz wskazane. Rekomenduje się zaszczepienie oboma szczepionkami w czasie jednej wizyty, w dwie różne kończyny. Pozwala to na zmniejszenie liczby wizyt w przychodni, w czasie których potencjalnie możemy zostać narażeni na działanie czynników chorobotwórczych.

Opracowano na podstawie:
1.    MMWR. Prevention and Control of Seasonal Influenza with Vaccines: Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices-United States, 2019-20 Influenza Season. August 23, 2019
2.    Antczak A. 2015. “Grypa – praktyczne kompendium”, Warszawa: Wydawca Medical Tribune Polska
3.    http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/grypa/index.htm. Data ostatniego dostępu – 08.2022
4.    Berkan-Kawińska A., Piekarska A.: Wyprzedzamy grypę, PZWL Wydawnictwo Lekarskie. Warszawa, 2019
5.    http://opzg.cnpanel.pl/resources/dokumenty/dlapracownikow/GRYPA_Lekarz_ulotka_02016_final.pdf. Data ostatniego dostępu – 08.2022
6.    http://opzg.cn-panel.pl/resources/dokumenty/Grypa_ulotka_infografika_8ppA5_P2.pdf. Data ostatniego dostępu - 08.2022
7.    http://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/grypa/. Data ostatniego dostępu - 08.2022
8.    https://data.oecd.org/healthcare/influenza-vaccination-rates.htm. Data ostatniego dostępu - 08.2022
9.    https://www.mp.pl/pacjent/grypa/lista/95784,odpornosc-poszczepienna-po-podaniu-szczepionki-przeciwko-grypie. Data ostatniego dostępu - 08.2022
10.    https://www.mp.pl/pacjent/grypa/lista/48090,jakie-sa-dostepne-leki-przeciwwirusowe-i-kiedy-warto-je-zastosowac. Data ostatniego dostępu - 08.2022
11.    https://www.mp.pl/pacjent/grypa/grypasezonowa/61825,grypa-i-przeziebienie. Data ostatniego dostępu - 08.2022
12.    https://opzg.pl/rekomendacje-zespolu-ekspertow-dotyczace-jednoczesnego-stosowania-szczepionek-przeciw-grypie-i-covid-19/. Data ostatniego dostępu - 08.2022 
13.    https://www.mp.pl/pacjent/grypa/grypasezonowa/79643,grypa. Data ostatniego dostępu - 08.2022
 

Udostępnij
w social mediach: